Testament

Testament to dokument, który pozwala uregulować za życia, kto będzie dysponował majątkiem po śmierci testatora (spadkodawcy). W razie braku testamentu, spadek po zmarłym dziedziczy rodzina, według kolejności ustanowionej w kodeksie cywilnym. Testament umożliwia więc zmianę ustawowego porządku dziedziczenia oraz zmianę podziału majątku, aby była bliższa woli spadkodawcy. W testamencie można powołać do (lub pozbawić) dziedziczenia wybrane osoby, które chce testator. Majątek, w ramach testamentu, może uzyskać również koleżanka lub kolega spadkodawcy, jeśli spadkodawca tego sobie życzy (warto jednak pamiętać, że w takiej sytuacji prawdopodobnie pojawi się konieczność wypłacenia zachowku przez spadkobiercę najbliższej rodzinie spadkodawcy).

Czy wiesz, że...

Testator może w każdej chwili odwołać lub zmienić testament, a nawet sporządzić nowy. Wola zmiany testamentu musi być jednak zrozumiała. Najważniejszą zasadą, przy interpretacji zapisów testamentowych, jest zapewnienie możliwie najpełniejszego urzeczywistnienia woli testatora.

Zachowek:

Zachowek to część udziału, jaki osoby najbliższe spadkodawcy otrzymałyby, z mocy prawa, z jego majątku, gdyby nie sporządził on testamentu.

Najbliższa rodzina testatora, uprawniona do zachowku to:

• jego dzieci, wnuki lub prawnuki,
• małżonek,
• rodzice.

Zachowek wynosi połowę udziału, jaki przypadłby im z ustawy, gdyby nie było testamentu albo 2/3 udziału, jeśli są trwale niezdolnie do pracy lub jeśli są małoletnie. Zachowek wydawany jest przez spadkobierców testamentowych, na wniosek osób uprawnionych do zachowku.

Rodzaje testamentów:

Istnieje kilka form testamentu:

• testament zwykły, (czyli niniejszy wzór),
• testament notarialny, czyli wyjawiona przed notariuszem wola rozrządzenia na wypadek śmierci, która jest spisana przez notariusza i wydana w formie odpisu. Testament musi być spisany w formie notarialnej np. gdy zawiera rozrządzenie dotyczące nieruchomości.
• testament allograficzny, czyli wypowiedziany ustnie przez testatora w obecności dwóch świadków, przed: wójtem, burmistrzem, prezydentem miasta, starostą, marszałkiem województwa, sekretarzem powiatu lub gminy lub kierownikiem urzędu stanu cywilnego.
• testament ustny, gdy występuje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo gdy szczególne okoliczności uniemożliwiają lub bardzo utrudniają sporządzenie testamentu zwykłego.
• testament podróżny, czyli ustne oświadczenie ostatniej woli, złożone przed dowódcą statku lub jego zastępcą i dwoma innymi świadkami podczas podróży na polskim statku morskim lub powietrznym.
• testament wojskowy.

Jak korzystać z dokumentu?

Testament należy przepisać na kartkę papieru, gdyż dla jego ważności wymaga się, aby był spisany odręcznie. Należy również testament podpisać odręcznie.

Niniejszy wzór zawiera wszystkie oświadczenia, które można zawrzeć w testamencie:

• wydziedziczenie osób z najbliższej rodziny, które postępowały wobec testatora uporczywie w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego lub dopuściły się względem niego albo jednej z najbliższych mu osób umyślnego przestępstwa przeciwko życiu, zdrowiu lub wolności albo rażącej obrazy czci, lub uporczywie nie dopełniały względem niego obowiązków rodzinnych; uporczywe uchylały się od płacenia alimentów na rzecz spadkodawcy, stwierdzonych orzeczeniem sądu, ugodą lub umową; uporczywe uchylały się od wykonywania obowiązku pieczy nad spadkodawcą, w szczególności wynikającego z władzy rodzicielskiej, opieki, sprawowania funkcji rodzica zastępczego, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy albo obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka.
  
  
• zapis konkretnych przedmiotów, wchodzących w skład majątku spadkowego, które będą wydane wskazanym osobom przez spadkobierców. Są to tak zwani zapisobiorcy. Nie mają oni praw do spadku, tak jak spadkobiercy. Zapisobiercy otrzymują jedynie konkretne przedmioty z majątku testatora.
  
  
• polecenie wykonania czegoś przez spadkobiercę lub zapisobiorcę albo polecenie zaprzestania jakiegoś działania (np. polecenie opieki nad starszą osobą w rodzinie, polecenie kontynuowania nauki, polecenie zaprzestania nadużywania alkoholu itd.). Polecenie jest rozrządzeniem testamentowym, które nie może wiązać się z elementem majątkowym spadku.
  
  
• wskazanie osoby/osób, które mogą dziedziczyć w razie, gdyby spadkobiercy powołani do dziedziczenia majątku testatora na podstawie niniejszego testamentu nie chcieli lub nie mogli dziedziczyć.
  
  
• Odwołanie wcześniejszych dyspozycji dotyczących majątku po śmierci.
  
  
• Deklaracja o rozeznaniu wagi swoich czynów, o pozostaniu w pełni władz umysłowych podczas sporządzania testamentu.

Testament należy przechowywać wraz z ważnymi dokumentami. Dobrze jest poinformować przed śmiercią bliskie osoby, o sporządzeniu testamentu pisemnego oraz miejscu jego przechowywania. Po śmierci spadkodawcy, w trakcie procedury nabycia spadku przed sądem lub poświadczenia dziedziczenia przed notariuszem, osoba mająca wiedzę o sporządzeniu przez testatora niniejszego testamentu powinna wyjawić fakt jego sporządzenia oraz dostarczyć jego egzemplarz sędziemu prowadzącemu sprawę/notariuszowi.

Niniejszy dokument jest zgodny z nowelizacją przepisów prawa spadkowego, która wejdzie w życie 15 listopada 2023 r.

Podstawa prawna:

Rozrządzenie na wypadek śmierci regulują przepisy art. 941 i nast. Kodeksu Cywilnego.

Należy pamiętać, że zastosowanie mają przepisy obowiązujące w chwili śmierci testatora. Jeśli po jego śmierci, a przed przeprowadzeniem postępowania spadkowego, przepisy uległy zmianie, należy nadal stosować regulacje poprzednio obowiązujące.

Jak edytować wzór:

Wypełnij formularz. Dokument jest redagowany na Twoich oczach w miarę podawania odpowiedzi.

Po zakończeniu, otrzymujesz go w formacie Word i PDF. Możesz go edytować i wykorzystać ponownie.